فول استک چیست و برنامه‌نویس فول استک کیست؟

فول استک به مجموعه مهارت‌هایی گفته می‌شود که شامل تمامی جنبه‌های توسعه نرم‌افزار است؛ از طراحی و توسعه بخش‌های جلویی (Front-end) که کاربر با آن‌ها تعامل دارد، تا مدیریت و پردازش داده‌ها و منطق‌های پشتی (Back-end). برنامه‌نویس فول استک فردی است که قادر است به تنهایی یا به عنوان بخشی از تیم، تمامی این بخش‌ها را پوشش دهد و پروژه‌های نرم‌افزاری را از ابتدا تا انتها مدیریت کند. در ادامه مقاله بیشتر با برنامه نویسی فول استک آشنا می‌شوبد، با ما در ایزی وب همراه شوید.

فول استک چیست و چه کاربردی دارد؟

فول استک (Full Stack) به مجموعه مهارت‌ها و تکنولوژی‌هایی گفته می‌شود که به برنامه‌نویس امکان می‌دهد تا هم بخش فرانت‌اند (Front-end) و هم بخش بک‌اند (Back-end) یک وب‌سایت یا برنامه‌ی کاربردی را طراحی و توسعه دهد.

برنامه‌نویس فول استک (Full Stack Developer) به فردی گفته می‌شود که قادر است در هر دو بخش فرانت‌اند و بک‌اند کدنویسی انجام دهد و مسئولیت‌های متعددی از جمله طراحی رابط کاربری، توسعه سرور، پایگاه داده و ... را برعهده بگیرد. 

این افراد در واقع به عنوان مهندسان نرم‌افزار تمام‌پشته عمل می‌کنند و نقش بسیار مهمی در توسعه و طراحی وب‌سایت‌ها و برنامه‌های کاربردی ایفا می‌کنند. آن‌ها می‌توانند تمام جنبه‌های فرآیند طراحی و توسعه را کنترل کنند. 

به گفته  MDN Web Docs :

"Full stack development refers to the practice of working on both the front end and back end of a web application. A full stack developer is skilled in managing both the client-side and server-side aspects of a project, handling everything from user interface design to database management and server-side logic."  

"توسعه فول استک به عمل کار بر روی هر دو بخش فرانت‌اند و بک‌اند یک اپلیکیشن وب اشاره دارد. یک برنامه‌نویس فول استک در مدیریت هر دو جنبه کلاینت‌ساید و سرور‌ساید پروژه مهارت دارد و می‌تواند از طراحی رابط کاربری گرفته تا مدیریت پایگاه داده و منطق سمت سرور را انجام دهد."  

تفاوت برنامه نویس فول استک با بک اند و فرانت اند؟

تفاوت برنامه نویس فول استک با بک اند و فرانت اند به شرح زیر است:

برنامه نویس فرانت اند (Front-end Developer):

• مسئول طراحی و توسعه ظاهر و رابط کاربری وب سایت/اپلیکیشن است.
• با استفاده از زبان های برنامه نویسی مانند HTML, CSS و JavaScript کار می کنند. 

برنامه نویس بک اند (Back-end Developer):

• مسئول توسعه و بهبود زیرساخت های پشت پرده اپلیکیشن شامل قسمت های سرور، دیتابیس و لاجیک های برنامه هستند.
• از زبان های برنامه نویسی مانند PHP, Python, Java و ... استفاده می کنند. 

برنامه نویس فول استک (Full-stack Developer):

• توانایی کار در هر دو سمت فرانت اند و بک اند را دارند.
• از تکنولوژی های مختلف برای توسعه کل سیستم استفاده می کنند.
• قادر به ایجاد یک محصول کامل از صفر تا 100 هستند. 

به طور خلاصه، برنامه نویس فول استک می تواند تمامی وظایف برنامه نویسان فرانت اند و بک اند را انجام دهد و در نتیجه می تواند سریع تر و کارآمدتر به توسعه محصول بپردازد.

چگونه یک برنامه نویس فول استک شویم؟

تبدیل شدن به یک برنامه‌نویس فول استک نیازمند کسب مجموعه‌ای از مهارت‌ها و تجربه‌های مختلف است که شامل تمامی مراحل توسعه وب از طراحی تا پیاده‌سازی می‌شود. برای دستیابی به این هدف، می‌توانید مراحل زیر را دنبال کنید:

• یادگیری زبان‌های برنامه‌نویسی اصلی: اولین قدم برای تبدیل شدن به برنامه‌نویس فول استک، یادگیری زبان‌های برنامه‌نویسی است. برای فرانت‌اند، زبان‌های HTML، CSS و JavaScript را باید به خوبی بیاموزید تا بتوانید طراحی و تعاملات وب‌سایت‌ها را پیاده‌سازی کنید. برای بک‌اند، آشنایی با زبان‌هایی مانند Python، PHP یا Ruby ضروری است تا بتوانید منطق سرور و پردازش داده‌ها را مدیریت کنید.
• آشنایی با فریم‌ورک‌ها و کتابخانه‌ها: استفاده از فریم‌ورک‌ها و کتابخانه‌های مدرن می‌تواند کار شما را ساده‌تر و سریع‌تر کند. برای فرانت‌اند، فریم‌ورک‌هایی مانند React، Angular و Vue.js بسیار محبوب هستند و برای بک‌اند، Django، Flask و Laravel گزینه‌های مناسبی هستند. این ابزارها به شما کمک می‌کنند تا برنامه‌های پیچیده‌تر و مقیاس‌پذیرتری ایجاد کنید.
• آشنایی با پایگاه داده‌ها، سرورها و ابزارهای مدیریت پروژه: برای توسعه کامل یک وب‌سایت یا اپلیکیشن، باید با پایگاه داده‌ها (مانند MySQL، PostgreSQL یا MongoDB) و سرورها (مانند Apache یا Nginx) آشنا باشید. همچنین، آشنایی با ابزارهای مدیریت پروژه و سیستم‌های کنترل نسخه مانند Git برای سازماندهی و پیگیری تغییرات کد نویسی ضروری است.
• تمرین و ساخت پروژه‌های کوچک: تجربه عملی یکی از مهم‌ترین عوامل در یادگیری است. با ساخت پروژه‌های کوچک و واقعی، می‌توانید مهارت‌های خود را تقویت کنید و با چالش‌های واقعی روبرو شوید. این پروژه‌ها می‌توانند به شما کمک کنند تا مشکلات را شناسایی و حل کنید و در عین حال نمونه‌کارهای قابل ارائه برای کارفرمایان آینده‌تان ایجاد کنید.
• به‌روز ماندن با تکنولوژی‌های جدید: دنیای تکنولوژی به سرعت در حال تغییر است، بنابراین برای موفقیت به عنوان یک برنامه‌نویس فول استک، باید با آخرین تکنولوژی‌ها، روش‌ها و ابزارهای روز آشنا باشید. مطالعه مقالات، شرکت در دوره‌های آموزشی و پیگیری روندهای جدید می‌تواند به شما کمک کند تا مهارت‌هایتان همیشه به‌روز باشد.

این مسیر نیازمند تلاش، زمان و پشتکار زیادی است، اما با رعایت این مراحل و استمرار در یادگیری و تمرین، می‌توانید به یک برنامه‌نویس فول استک ماهر و موفق تبدیل شوید.

بهترین زبان های برنامه نویسی برای فول استک

یک برنامه نویس فول استک (Full Stack Developer) به کسی گفته می‌شود که در تمامی لایه‌های یک سیستم نرم‌افزاری مهارت دارد. یعنی می‌تواند هم در بخش فرانت‌اند (Front-end) با زبان‌هایی مثل HTML، CSS و جاوا اسکریپت کار کند و هم در بخش بک‌اند (Back-end) با زبان‌های سرور مانند PHP، پایتون، جاوا یا C# کار کند. بر اساس جستجو، برخی از بهترین زبان‌های برنامه‌نویسی برای فول استک عبارتند از:

• جاوااسکریپت (JavaScript): این زبان به‌طور گسترده در هر دو بخش فرانت‌اند و بک‌اند مورد استفاده قرار می‌گیرد. 
• پایتون (Python): یک زبان چندمنظوره بسیار قدرتمند که هم در بک‌اند و هم برای توسعه برنامه‌های فرانت‌اند مورد استفاده قرار می‌گیرد. 
• جاوا (Java): یک زبان عمومی و قدرتمند که برای توسعه بک‌اند و همچنین برنامه‌های تحت وب مناسب است. 
• سی‌شارپ (C#): این زبان بیشتر در توسعه نرم‌افزارهای تحت ویندوز مورد استفاده قرار می‌گیرد و برای توسعه بک‌اند مناسب است. 

در مجموع، یک برنامه نویس فول استک باید در چند زبان برنامه نویسی مهارت داشته باشد تا بتواند در تمام لایه‌های یک پروژه نرم‌افزاری فعالیت کند. 

مزایای استخدام یک برنامه نویس فول استک

استخدام یک برنامه‌نویس فول استک می‌تواند مزایای متعددی برای شما به همراه داشته باشد:

• با انتخاب برنامه‌نویس فول استک، می‌توانید از یک فرد با توانایی‌های جامعه بهره‌مند شوید که نیاز به استخدام چندین متخصص را کاهش می‌دهد و به این ترتیب هزینه‌های پروژه شما بهینه‌تر می‌شود.
• پس از اتمام پروژه، 2% از مبلغ پرداختی شما به کیف پولتان برگشت داده می‌شود. این اعتبار می‌تواند برای استفاده از خدمات آینده در کارلنسر به شما کمک کند و هزینه‌های پروژه‌های بعدی شما را کاهش دهد.
• هزینه پروژه تا زمان تایید نهایی خروجی کار و کیفیت آن توسط شما، نزد کارلنسر محفوظ می‌ماند. این سیستم پرداخت امن تضمین می‌کند که مبلغ پروژه تنها پس از تایید شما به برنامه‌نویس فول استک پرداخت شود.
• در طول مراحل مختلف پروژه، پشتیبانی از طریق تلفن، چت سایت، ارسال تیکت، ایمیل و تلگرام در دسترس است تا هرگونه سوال یا مشکلی که ممکن است پیش آید، به سرعت برطرف شود.
• شما به سرعت و آسانی به یک مجموعه گسترده از فریلنسرهای با تخصص برنامه‌نویسی فول استک دسترسی دارید، که می‌تواند به سرعت نیازهای پروژه شما را برآورده سازد.

با این امکانات و خدمات، استخدام برنامه‌نویس فول استک در کارلنسر می‌تواند تجربه‌ای امن و بهینه برای اجرای پروژه‌های شما فراهم کند.

حقوق یک برنامه نویس فول استک

بر اساس نتایج جستجو، حقوق یک برنامه نویس فول استک در ایران و جهان به عوامل مختلفی بستگی دارد:

• موقعیت جغرافیایی: همانطور که در یکی از منابع آمده است، حقوق برنامه نویسان فول استک در مناطق مختلف ممکن است متفاوت باشد. در شهرهای بزرگ و مراکز فناوری، حقوق این افراد معمولاً بالاتر است. 
• سطح تجربه و مهارت: برنامه نویسان فول استک با سابقه کاری بیشتر و مهارت های گسترده تر، حقوق بالاتری دریافت می کنند. 
• نوع صنعت و شرکت: حقوق برنامه نویسان فول استک در صنایع مختلف از جمله فناوری اطلاعات، بانکداری، خدمات مشاوره ای و غیره متفاوت است. همچنین شرکت های بزرگتر و موفق تر معمولاً حقوق بالاتری پرداخت می کنند. 
• مهارت های تکمیلی: برنامه نویسان فول استک که در کنار توانایی های فنی، مهارت های نرم افزاری و مدیریتی نیز دارند، می توانند حقوق بالاتری کسب کنند. 

بطور کلی، منابع نشان می دهند که حقوق برنامه نویسان فول استک در ایران و جهان از متوسط تا بالا متغیر است و بر اساس عوامل فوق در محدوده 10 تا 30 میلیون تومان در سال قرار دارد. 

آینده شغلی برنامه نویسان فول استک

آینده شغلی برنامه‌نویسان فول استک در حال حاضر بسیار روشن و امیدوارکننده است. با پیشرفت روزافزون فناوری و پیچیده‌تر شدن نیازهای کسب‌وکارها، تقاضا برای متخصصانی که توانایی مدیریت تمامی جنبه‌های توسعه نرم‌افزار، از طراحی تا پیاده‌سازی و نگهداری را دارند، به سرعت در حال افزایش است. برنامه‌نویسان فول استک به دلیل توانایی در کار بر روی هر دو بخش فرانت‌اند و بک‌اند، قادر به ارائه راه‌حل‌های جامع و یکپارچه هستند که باعث می‌شود در بازار کار رقابتی امروز، بسیار ارزشمند و پرطرفدار باشند. این نقش همچنین فرصت‌های زیادی برای رشد حرفه‌ای، ایجاد پروژه‌های نوآورانه و بهبود مهارت‌های تکنولوژیکی فراهم می‌آورد.

فول استک در ایران و جهان

در ایران و جهان، برنامه‌نویسان فول استک نقش کلیدی در توسعه نرم‌افزار و وب‌سایت‌ها دارند. در سطح جهانی، تقاضا برای این متخصصان به دلیل توانایی‌شان در مدیریت تمام جنبه‌های توسعه نرم‌افزار از طراحی کاربری تا پردازش داده‌ها و سرورها، به سرعت در حال افزایش است. این نقش در پروژه‌های پیچیده و استارتاپ‌های نوآورانه بسیار ارزشمند است.

در ایران نیز با رشد استارتاپ‌ها و نیاز به توسعه‌دهندگان چندمنظوره، بازار کار برای برنامه‌نویسان فول استک در حال گسترش است. کسب‌وکارها به دنبال افرادی هستند که بتوانند به‌طور همزمان بر روی فرانت‌اند و بک‌اند کار کنند و از این طریق هزینه‌ها را کاهش دهند و فرآیند توسعه را تسریع کنند. این گرایش، فرصت‌های شغلی بیشتری را برای برنامه‌نویسان فول استک فراهم می‌آورد و به توسعه صنعت فناوری اطلاعات در کشور کمک می‌کند.

ابزارهای مورد نیاز برای یک برنامه نویس فول استک

برای تبدیل شدن به یک برنامه‌نویس فول استک موفق، لازم است با مجموعه‌ای از ابزارها و فناوری‌ها آشنا باشید که هر یک نقش مهمی در فرآیند توسعه نرم‌افزار ایفا می‌کنند. در زیر برخی از ابزارهای کلیدی مورد نیاز برای برنامه‌نویسی فول استک آورده شده است:

• Hibernate: یک فریم‌ورک ORM (م نقشه‌گذاری شیء به رابطه) برای زبان جاوا که به شما کمک می‌کند تا ارتباطات بین پایگاه داده و برنامه‌های جاوا را به راحتی مدیریت کنید.
• JDBC )Java Database Connectivity): رابطی برای ارتباط برنامه‌های جاوا با پایگاه‌های داده، که امکان اجرای عملیات مختلف پایگاه داده را فراهم می‌آورد.
• JSP) JavaServer Pages): فناوری‌ای برای ایجاد صفحات وب پویا با استفاده از زبان برنامه‌نویسی جاوا. JSP به شما اجازه می‌دهد تا کد جاوا را درون HTML بگنجانید و وب‌سایت‌های تعاملی بسازید.

• REST) Representational State Transfer): یک معماری برای طراحی خدمات وب که امکان ایجاد API‌های مقیاس‌پذیر و قابل استفاده در وب را فراهم می‌کند. REST برای تعامل بین کلاینت‌ها و سرورها بسیار مفید است.
• SQL) Structured Query Language): زبان استاندارد برای مدیریت و انجام عملیات بر روی پایگاه‌های داده رابطه‌ای. SQL به شما امکان می‌دهد داده‌ها را جستجو، به‌روزرسانی و مدیریت کنید.

علاوه بر این ابزارها، برنامه‌نویسان فول استک نیاز به تسلط بر ابزارها و فناوری‌های دیگری نیز دارند، از جمله:

• پایگاه داده‌ها: پایگاه‌های داده رابطه‌ای (مانند MySQL، PostgreSQL) و NoSQL (مانند MongoDB).
• ابزارهای مدیریت پروژه و نسخه‌سازی: Git، GitHub، GitLab.
• ابزارهای توسعه و دیباگ: IDE ها و ابزارهای مربوط به توسعه وب و دیباگینگ مانند Visual Studio Code، Chrome DevTools.

با تسلط بر این ابزارها و فناوری‌ها، شما می‌توانید به‌طور مؤثر پروژه‌های نرم‌افزاری را از مرحله طراحی تا پیاده‌سازی و نگهداری به انجام برسانید.

کلام آخر

فول استک به مجموعه‌‌ای از مهارت‌ها و فناوری‌ها اشاره دارد که به برنامه‌نویسان امکان می‌دهد تا تمامی جنبه‌های توسعه نرم‌افزار، از طراحی و پیاده‌سازی فرانت‌اند تا مدیریت بک‌اند و پایگاه داده‌ها، را پوشش دهند. برنامه‌نویس فول استک فردی است که قادر است به تنهایی یا به عنوان بخشی از تیم، تمام مراحل توسعه وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها را انجام دهد و از این طریق به ایجاد راه‌حل‌های جامع و یکپارچه کمک کند. این نقش با توجه به توانایی در مدیریت تمامی جنبه‌های پروژه‌های نرم‌افزاری، ارزش زیادی در بازار کار دارد و به رشد و موفقیت پروژه‌های فناوری اطلاعات کمک می‌کند.